کاکل‌زری، گیاهی از تیره مرکّبان (Asteraceae)، تبار بابونه‌ها(Anthemideae) و جنس Pseudohandelia می‌باشد که در دنیا فقط یک گونه دارد. در علم گیاه‌شناسی به چنین گیاهانی مونوتیپیک گفته می‌شود؛ یعنی جنس گیاهی که تنها یک گونه داشته باشد.
Pseudohandelia umbellifera (Boiss.) Tzvelev
Basionyme: Tanacetum umbelliferum Boiss.
کاکل‌زری، گیاهی بومی آسیای میانه است که از صحرای سین‌کیانگ چین گرفته تا تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان، افغانستان، شمال‌غرب پاکستان و شمال‌شرق ایران (استان خراسان رضوی) پراکندگی دارد. در این استان هم فقط در شهرستان‌های سرخس، صالح‌آباد تربت‌جام و مشهد رویش دارد و آخرین حد غربی پراکندگی آن، پردیس دانشگاه فردوسی مشهد می‌باشد.
ابتدا بواسیه در فلور شرق آن را Tanacetum umbelliferum معرفی کردکه بعداً به Pseudohandelia umbellifera تغییر نام یافت.
قبلاً گیاه زرین‌تاج با نام علمیHandelia trichophylla معرفی شده بود که این گیاه نیز از تیره و تبار گیاه کاکل‌زری می‌باشد. زرین‌تاج همانند کاکل‌زری، گیاهی مونوتیپیک است و نام جنس آن (Handelia) به افتخار بانوی گیاه‌شناس اتریشی (Handel-Mazzetti) نام‌گذاری شد.
پراکندگی زرین‌تاج نیز همانند کاکل‌زری می‌باشد، اما از ایران گزارش نشده بود تا این که از دره زنگلانلوی درگز جمع‌آوری گردید و با همکاری پژوهشکده علوم
گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد طی مقاله‌ای به‌عنوان گزارشی جدید برای فلور ایران از استان خراسان رضوی معرفی گردید (مقاله، به پیوست است).
ازآنجا که گیاه کاکل‌زری بسیار شبیه زرین‌تاج است، نام جنس آن را (Pseudohandelia) به‌معنی «هندلیای بدلی» گذاشتند و چون گل‌آذین کلاپرک آن تک‌ساقه و به شکل چتر بود، گونه آن را هم (umbellifera) به‌معنی «چتری» نامیدند.
همان‌گونه که ملاحظه می‌شود، زرین‌تاج و کاکل‌زری به‌طور ویژه در ایران فقط در شمال‌شرق استان خراسان‌رضوی می‌رویند و تاکنون در هیچ جای دیگر ایران مشاهده نشده‌اند. گاهی برخی افراد ناآگاه، سرشاخه‌های گلدار کاکل‌زری را به اشتباه به‌عنوان بومادران استفاده می‌کنند که جایز نیست؛ چون به علت وجود ماده کومارین، مصرف آن منع شده است. این گیاه به‌دلیل زیبایی خاصی که دارد، می‌تواند به‌عنوان یک گیاه زینتی مورد استفاده قرار گیرد و کاربرد دیگری از آن تاکنون گزارش نشده است.
