پژوهشگران گروه پژوهشي گياهشناسي پژوهشكده علوم گياهي دانشگاه فردوسي مشهد، با همكاري محققاني از دانشگاه كانزاس آمريكا و موسسه حفاظت از گونههاي در حال انقراض و موزه تاريخ طبيعي كشور پرو، موفق شدند با تمركز مطالعاتي بر روي جمعيتهاي گونه اندميك (انحصاري) و در خطر انقراض ميخك خراساني (Dianthus pseudocrinitus) و به كمك تلفيقي از روشهاي نوين مدلسازي آشيان اكولوژيكي، دادههاي سنجش از دور و همچنين كنترل و نمونهبرداري ميداني، اطلاعات و تحليلهاي جديدي از وضعيت اين گونه گياهي ارائه دهند. اين گونه كه براي اولين بار در سال 2014 توسط هرباريوم دانشگاه فردوسي مشهد به عنوان گياه جديدي براي دنيا و علم گياهشناسي معرفي شد، در مطالعات بعدي توسط پژوهشگران اين مركز در سال 2016، به دليل جمعيتهاي بسيار اندك و گستره پراكندگي جغرافيايي بسيار محدود، بر مبناي معيارهاي دستورالعمل اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت (IUCN) به عنوان يك گونه درتهديد با بيشترين درجه خطر انقراض (درخطر بحراني يا Critically Endangered) تعيين گرديد. در ادامه اين مطالعات، اين پژوهشگران موفق شدند به كمك مدلسازي آشيان اكولوژيكي و با شناسايي مناطق مناسب براي رويش طبيعي اين گياه، جمعيتهاي بيشتري از آن را در منطقه رديابي كنند و سپس با تلفيق دادههاي سنجش از دور و شاخص NDVI و نمونه برداري ميداني، مدلهاي پيشبيني حضور اين گونه را بهبود بخشند. به كمك اين روش، زيستگاههاي جديد و متعددي براي اين گياه نادر كشف و ثبت شد و ضمن افزايش گستره جغرافيايي و تاييد شده حضور اين گونه، وضعيت حفاظتي آن با يك درجه ارتقا از حالت بحراني خارج و به وضعيت درخطر (Endangered) تغيير يافت. در عين حال، با توجه به اينكه كمتر از 10 درصد جمعيتهاي شناختهشده اين گونه در مناطق حفاظتشده و پاركهاي ملي استان خراسان شمالي حضور دارند، ضرورت برنامهريزي براي حفاظت از جمعيتهاي باقيمانده اين گونه نادر و درتهديد را دوچندان ميكند.
نتايج اين پژوهش طي مقاله اي در مجله معتبر (JCR-Q2) و بينالمللي Conservation Science and Practice به چاپ رسيده است. متن كامل مقاله براي علاقهمندان از لينكهاي زير در دسترس است:
https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1090417.html
https://conbio.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/csp2.12749